Dzieci nie są kosztem, ale najlepszą inwestycją na świecie. Trzeba jednak przyznać, że nie najtańszą.
Ile kosztuje wychowanie jednego dziecka w Polsce
Jak co roku Centrum im. Adama Smitha przedstawiło raport, w którym podało, ile kosztuje wychowanie jednego dziecka w Polsce do osiągnięcia przez niego pełnoletności. W przypadku jednego dziecka to 309 tys. zł, a przy dwojgu pociech to już 513 tys. zł.. Rok wcześniej było to odpowiednio 265 tys. i 439 tys. zł. Łatwo policzyć, że wzrost kosztów wyniósł 16,2 proc., więcej niż podawana przez GUS inflacja szacowana na 16,6 proc. Wydatki powyżej poziomu inflacji oznaczają niewielki realny wzrost zakupów związanych z wychowaniem dzieci.
- Koszty wychowania dzieci wzrosły bardziej niż inflacja, a wydatki nie obniżyły się, co świadczy o priorytetowym traktowaniu dzieci, ale nie jest jakimkolwiek prognostą w kierunku poprawy demografii - potwierdza Anna Gołębicka, ekspert Centrum im. Adama Smitha. - Po ubiegłorocznym zahamowaniu wydatków na dzieci w budżetach domowych i aktualnym wzroście możemy wysnuć wniosek, że po korekcie wydatków Polacy uznali, że na tej kategorii nie chcą i nie będą oszczędzać.
Koszty utrzymania dziecka w Polsce wzrosły o blisko 100 tysięcy złotych
W ciągu ostatnich czterech lat koszty utrzymania dziecka w Polsce wzrosły o blisko 100 tysięcy złotych. Jeszcze w 2019 roku szacowano, że utrzymanie dziecka do 18. roku życia waha się miedzy 205 tys. zł a 250 tysięcy zł w zależności od miejsca zamieszkania. Wprawdzie wychowanie dziecka w Polsce od jest coraz droższe, ale także od lat nie zmienia się struktura wydatków. Według najnowszych danych blisko 80 proc. pieniędzy związanych z wychowaniem dziecka przeznaczamy na jedzenie, mieszkanie, transport i edukacja. W porównaniu z ubiegłym rokiem najbardziej wzrosło utrzymanie mieszkania (22,6 proc.), zaku żywności (22,1 proc.), edukacja (13,8 proc.) i transport (13,3 proc.).
Wydatki na dziecko w 2022 r. stanowiły 22 proc. całkowitego dochodu przeciętnego gospodarstwa domowego w Polsce, a dziesięć lat temu było to 25 proc. Eksperci z Centrum im. Adama Smitha zaznaczają, że jednym z czynników wyjaśniających spadek udziałów inwestycji w przyszłość dziecka w domowych budżetach jest szybki wzrost dochodów ludności. W roku 2022 przeciętny miesięczny dochód dostępny na jedną osobę w gospodarstwie domowym wzrósł o 9,1 proc. Dlatego właśnie długoterminowo udział wydatków na dziecko w budżetach domowych maleje.
Jednak rosnące, zwłaszcza w ostatnim czasie bardziej niż poprzednio, ceny żywności, energii, paliw, czy utrzymania mieszkania są głównymi czynnikami wpływającymi na wzrost kosztów związanych z wychowaniem dzieci. To właśnie powód, dla którego finansowy aspekt wychowania dzieci stanowi coraz większe wyzwanie dla rodzin i sprawia, że rośnie liczba osób, które uważają, że koszt wychowania i utrzymania dziecka za bardzo wysoki. Tak deklaruje 39 proc. badanych, podczas gdy w 2019 roku było ich o 10 proc. mniej. Przekonanie o wysokich kosztach rośnie szczególnie szybko wśród osób nieposiadających dzieci.
Co zachęciłoby Polaków do posiadania dzieci
Badacze sprawdzili także, co zachęciłoby Polaków do posiadania dzieci. Tutaj, aż 60 proc. ankietowanych zadeklarowało, że najważniejsza jest stabilna praca. Za nią znalazła się stabilna sytuacja gospodarcza Polski (56 proc. odpowiedzi), co ciekawe tego zdania jest 42 proc. wyborców PiS i 71 proc. wyborców PO. Trzecie miejsc wśród czynników zachęcających do powiększania rodziny zajęła dostępność darmowych żłobków lub przedszkoli (51 proc.), tak uważa 44 proc. wyborców PiS i 69 proc. wyborców PO. Tuż za podium znalazły się ulgi podatkowe dla pracujących rodziców, czego oczekuje 39 proc. badanych. Wśród nich tego zdania jest aż 45 proc. osób między 35. a 44. rokiem życia.
Ponad jedna piąta badanych (22 proc.) proponowała także jako zachętę do posiadania dzieci dodatkowe 1000 zł dla pracujących kobiet, które po porodzie podejmują pracę, a 21 proc. uważa, że taką zachętą jest Program 800 + (dawne 500+), tego zdania było 45 proc. wyborców PiS i 5 proc. wyborców PO. Dokładnie 13 proc. wskazało zakończenie wojny w Ukrainie jako motywator do tego, by mieć dzieci.
Badanie dla Centrum im. Adama Smitha przeprowadzono na panelu Ariadna 26-29 maja 2023 roku.
Tomasz Wypych
Dzieci nie są kosztem, ale najlepszą inwestycją na świecie. PAP/Paweł Supernak
Czytaj dalej:
Inne tematy w dziale Rozmaitości
