Co druga kobieta w Polsce w wieku 25-34 lat ma wyższe wykształcenie, to więcej niż średnia dla Unii Europejskiej. Polki są też czołówce pod względem zajmowania stanowisk kierowniczych.
W ciągu ostatnich lat sytuacja kobiet na rynku pracy w Polsce poprawia się. Pracuje ponad 66 proc. pań w wieku produkcyjnym i coraz więcej z nich zostaje menedżerami. W 2021 roku 43 proc. stanowisk kierowniczych zajmowały kobiety. Wzrost wskaźnika zatrudnienia kobiet przyczynił się do ok. 40 proc. wzrostu gospodarczego Polski. Co druga kobieta w Polsce w wieku 25-34 lat ma wyższe wykształcenie i jest to wskaźnik przewyższający średnią dla Unii Europejskiej. Takie dane przynosi raport Polskiego Instytutu Ekonomicznego „Sytuacja kobiet w Polsce z perspektywy społeczno-ekonomicznej”.
Wzrost poziomu zatrudnienia kobiet
Przypomnijmy, że zgodnie z unijną dyrektywą do lipca 2026 r. wszystkie spółki giełdowe w krajach Unii Europejskiej muszą doprowadzić do sytuacji, w której 40 proc. dyrektorów nie wykonawczych (czyli takich, którzy nie ingerują w codzienne zarządzanie spółką, ale uczestniczą w planowaniu biznesowym i formułowaniu polityki w organizacji) oraz 33 proc. wszystkich stanowisk kierowniczych będą zajmować osoby należące do niedostatecznie reprezentowanej płci, co oznacza kobiety.
Wskaźnik zatrudnienia kobiet w wieku 15-64 lat wyniósł w 2021 r. w Polsce 64 proc. i był wyższy niż średnia dla krajów UE. W 2009 r. w naszym kraju pracowało 6,81 mln kobiet, a w 2021 r. już 7,37 mln, co oznacza wzrost o 560 tys. (8 proc.). Wzrost poziomu zatrudnienia kobiet był powiązany z wyraźnym wzrostem wskaźnika zatrudnienia – z 51 proc. w 2009 r. do 64 proc. w 2021 r.
Udział kierowniczek w naszym kraju i w Szwecji wynosi 43 proc. Wyższy wynik w UE jest jedynie w Łotwie (46 proc.). Średnio w krajach Unii Europejskiej udział kobiet na stanowiskach kierowniczych wynosi 35 proc., a w krajach o najniższym poziomie (Luksemburg, Cypr) nie przekracza nawet 25 proc.
- Szacunki wskazują, że gdyby liczba zatrudnionych kobiet pozostała na poziomie z 2009 r., to średni wzrost mógłby być niższy o 1,49 pkt. proc. - mówi Aneta Kiełczewska, zastępca kierownika zespołu ekonomii behawioralnej w Polskim Instytucie Ekonomicznym. - Problem bezrobocia dotyczy stosunkowo niewielu kobiet, ale wyzwaniem dla rynku pracy pozostaje bierność zawodowa części kobiet. Bardzo dobrym sygnałem jest rosnąca liczba kobiet pełniących funkcje menedżerskie. Chociaż w całej Unii Europejskiej kobiety są niedoreprezentowane na stanowiskach kierowniczych, to jednak w Polsce ta dysproporcja jest stosunkowo niewielka.
Polki lepiej wykształcone od Polaków
Z raportu GUS pt. „Polska w liczbach 2023” wynika, że prawie dwa razy więcej kobiet niż mężczyzn kończy studia w Polsce. Tak jest nieprzerwanie od roku akademickiego 2015/2016. W przypadku wykształcenia podstawowego i ponadpodstawowego udział obu płci był równy, ale więcej kobiet niż mężczyzn kończy szkoły policealne. Potwierdza to również raport PIE, który pokazuje, że przyrost kobiet z wyższym wykształceniem w ostatnich dekadach odbywał się w szybciej niż w przypadku mężczyzn. W 2021 r. w wieku 25-34 lat już blisko 1/3 mężczyzn (31 proc., w 2001 r. 12 proc.) i połowa kobiet posiadała wyższe wykształcenie (50 proc., w 2001 r. 18 proc.). W przypadku kobiet wskaźnik ten przewyższał średnią dla UE (47 proc.), u mężczyzn nadal był poniżej średniej UE (36 proc.).
Przeprowadzane przez OECD badanie PISA z 2018 r. dowiodło, że udało się również zniwelować różnicę między zdolnościami matematycznymi chłopców i dziewcząt w Polsce zauważalną w poprzednich edycjach. W 2018 r. w testach z matematyki dziewczynki miały 5. miejsce w wśród swoich rówieśniczek z krajów OECD. Udało nam się wyprzedzić m.in. Wielką Brytanię, Szwecję, Niemcy czy Francję. - Chociaż coraz więcej Polek zdobywa wyższe wykształcenie, to wciąż jest ich stosunkowo mało na kierunkach związanych z technologiami informatycznymi, technikami przemysłu i budownictwem. W Polsce na każdych 100 mężczyzn studiujących kierunki związane z informatyką przypada 19 kobiet, a w przypadku kierunków technicznych – 53 kobiety. Zwiększenie odsetka kobiet studiujących na tych kierunkach jest jednym z ważnych celów ewolucji rynku pracy w Polsce - przekonuje Paweł Śliwowski, p.o. zastępcy dyrektora PIE.
Według szacunków Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) w 2022 roku na całym świecie tylko 61,4 proc. kobiet w wieku produkcyjnym było zatrudnionych lub poszukiwało pracy. Nadal między płciami istnieje różnica we wskaźnikach aktywności zawodowej. Według MOP w 2022 roku pracowało o 29,2 proc. mniej kobiet niż mężczyzn. Jako główny czynnik obniżający udział kobiet w rynku pracy uznano wychowywanie dzieci.
Tomasz Wypych
(Zdjęcie: Polki z każdym rokiem powiększają nasze PKB, fot. Pixabay)
Czytaj także:
Inne tematy w dziale Społeczeństwo
