Dwie osoby zmarły, ponieważ otrzymały zbyt silne leki psychotropowe na receptę wypisaną zdalnie, "na życzenie", bez dokładnego badania stanu pacjenta. Ministerstwo Zdrowia chce ukrócić takie praktyki i zapowiada ograniczenie niekontrolowanego zdalnego przepisywania leków psychotropowych i środków odurzających. Środowisko medyczne ma obawy, że pacjenci na tym stracą.
Leki psychotropowe prowadzą do uzależnień
W ochronie zdrowia funkcjonuje tzw. Platforma P1 umożliwiająca gromadzenie, przetwarzanie i udostępnianie zasobów cyfrowych o zdarzeniach medycznych pacjentów oraz indeksów elektronicznej dokumentacji medycznej (EDM). System obejmuje zasięgiem wszystkie podmioty medyczne, niezależnie od źródła finansowania udzielanych w nich świadczeń. Zdaniem ministerstwa praktyka masowego wystawiania recept na silne leki pokazała, że to za mało. - To problem, który Ministerstwo Zdrowia traktuje bardzo poważnie, bo umożliwienie zażywania leków psychotropowych w sposób niekontrolowany prowadzi do rozwoju uzależnień - mówi Adam Niedzielski, minister zdrowia. - Niekontrolowane zażywanie takich leków to ogromne zagrożenie. Musimy na takie zagrożenie reagować, nawet jeśli będzie to skutkowało pewnego rodzaju niewygodą.
Recepty na leki psychotropowe tylko po zbadaniu pacjenta
Celem zmian jest wprowadzenie rozwiązań blokujących przepisywanie komercyjnie przez internet, bez uprzedniego zbadania pacjenta produktów leczniczych zawierających środki odurzające, substancje psychotropowe lub prekursory kategorii 1, czyli substancje chemiczne posiadające potencjalne zastosowanie przy produkcji narkotyków.
- Projekt rozporządzenia dotyczący ograniczenia wystawiania e-recept na niektóre grupy leków, w tym psychotropowe, może być postrzegany jako rozwiązanie tymczasowe, które nie rozwiązuje wszystkich problemów związanych z niekontrolowanym dostępem pacjentów do leków. Jednakże, uważamy, że każde działanie zmierzające do poprawy bezpieczeństwa pacjentów jest ważne i powinno być wprowadzone w sposób stopniowy i z odpowiednim przygotowaniem systemu - wyjaśnia Salon24 Konrad Madejczyk, Szef Biura Prasowego Naczelnej Izby Aptekarskiej.
- Jednocześnie, zgadzamy się z opinią, że wprowadzenie ograniczeń w wystawianiu e-recept na wybrane grupy leków nie rozwiąże problemu samodzielnego wybierania przez pacjentów terapii na podstawie informacji pozyskanych z internetu. Potrzebne są inne rozwiązania, takie jak edukacja pacjentów i dostęp do wiarygodnych źródeł wiedzy o lekach.
Zmiana polega na zwiększeniu nadzoru nad preskrypcją, czyli zapisywaniem preparatów „psychotropowych”, oraz wymogu, by recepta na nie mogła być wystawiona wyłącznie w postaci elektronicznej, a nie nadal dopuszczalnej w przypadku innych leków - papierowej, którą trudniej skontrolować. Ponadto wystawienie recepty na opisane wcześniej grupy leków będzie możliwe tylko po zbadaniu pacjenta, osobistym lub za pomocą systemów teleinformatycznych.
Warunek weryfikacji leków nie będzie dotyczył tylko wystawiania recept pacjentowi, który nie aktywował Internetowego Konta Pacjenta (IKP), z uwagi na brak możliwości dokonania takiej weryfikacji w systemie P1. W ten sposób zadbano o chorych, których dotyka „wykluczenie cyfrowe”. A wymóg zbadania pacjenta nie będzie dotyczył przypadku, kiedy lekarz może bez badania wystawić receptę na kontynuację leczenia, jeżeli jest to uzasadnione stanem zdrowia pacjenta i opisane w dokumentacji.
Pamiętaj! Jeśli jesteś w kryzysie, depresji, masz problemy, skontaktuj się z osobami, które mogą pomóc. Możesz to zrobić, dzwoniąc np. na bezpłatny numer 116 123 lub 112
Pacjenci z mniejszych miejscowości mogą mieć problemy
- Istnieje problem nierzetelnego wystawiania e-recept i e-zwolnień przez niewielką część naszego środowiska, stąd nad jego rozwiązaniem współpracujemy z Ministerstwem Zdrowia i ZUS. Nie jesteśmy jednak przekonani, czy dokładanie lekarzom dodatkowych obowiązków biurokratycznych, które system P1 i systemy gabinetowe, jak również gabinet.gov mogą wykonać samoistnie, przyniesie poprawę w ogólnym bilansie zysków i strat. Mówimy przecież głównie o lekach stosowanych w poradniach psychiatrycznych, leczenia bólu, czy onkologicznych, czyli w poradniach, które zmagają się aktualnie z dużym popytem i niezaspokajającą go podażą, gdzie rozwiązuje się naprawdę poważne i pilne problemy pacjentów. Wymóg posiadania aktywnego IKP unieważnia to rozporządzenie w wielu sytuacjach, a konieczność każdorazowego autoryzowania dostępu w przypadku wypisywania takich leków znacznie wydłuży wizyty, które już teraz są często skracane z powodu kolejek by przyjąć jak najwięcej chorych i nie opóźniać im leczenia - tłumaczy Salon24 dr Jakub Kosikowski, Rzecznik Prasowy Naczelnej Izby Lekarskiej.
- To rozporządzenie nie unieczynni nieuczciwych „automatów do recept” działających jedynie na oświadczenie, a dokłada pracy lekarzom, którzy rzetelnie wykonują swoje obowiązki względem pacjentów. Rozporządzenie może ograniczyć dostęp do niektórych typów poradni pacjentom, którzy nie mają ich w zasięgu miejsca zamieszkania, choćby z powodu wykluczenia transportowego. Dodatkowo nie rozwiązują problemu nadużywania leków np. z grup benzodiazepin. Problem jest poważny i na pewno wymaga rozwiązania, jednak zdaniem samorządu planowane cele można osiągnąć innymi sposobami, które nie uczynią dodatkowych szkód dla lekarzy i pacjentów. Samorząd będzie na tym polu współpracować z Ministerstwem, by uzyskać dobre dla wszystkich wyjście z sytuacji, która ma obecnie miejsce.
Projekt rozporządzenia dotyczy leków możliwe, które zawierają środek odurzający z grup I-N lub II-N, substancje psychotropowe z grup II-P, III-P lub IV-P, lub prekursor kategorii 1. Szczegóły na Projekt (rcl.gov.pl)
Tomasz Wypych
(Ministerstwo Zdrowia chce ograniczyć wystawiania recept przez internet. Fot. Pixabay)
Czytaj dalej:
Inne tematy w dziale Rozmaitości
