„Masz talent” po śląsku w telewizji. Ślązacy walczą o swoje

Show pokaże TV Silesia

Śląską wersję „Masz talent” przygotowała TVS (Telewizja Silesia), pierwsza regionalna stacja telewizyjna o profilu informacyjno-rozrywkowym, która w tym roku obchodzi 15 - lecie istnienia. Kanał adresowany jest przede wszystkim do mieszkańców województwa śląskiego, obejmującego historyczne ziemie Górnego Śląska i Małopolski, w tym również Zagłębie Dąbrowskie i Zagłębie Krakowskie. TV Silesia stworzono jako konkurencja dla regionalnego oddziału TVP w Katowicach, jej uruchomienie kosztowało ponad 20 mln zł. Kanał nadaje przez 24 godziny na dobę, a program informuje głównie o wydarzeniach z regionu, można w nim zobaczyć programy promujące Śląsk, jego kulturę, historię, muzykę i tradycje. Zespół stacji liczy 110 osób. Według Nielsen Media TVS miała średnio 0,34% oglądalności i udział ten stale rośnie.

Trzy polskie miasta w prestiżowym przewodniku

„Masz talent” w śląskim wydaniu nosi tytuł „Mosz grajfka - Zostań gwiazdą”, bo „grajfka" to po śląsku właśnie „talent”. Emisja rozpocznie się już w kwietniu. Podobnie, jak w innych wersjach rywalizować będą soliści, wokaliści i zespoły muzyczne. Najlepszych wykonawców widzowie wybiorą za pomocą SMS, oczywiście razem z jury. Triumfator całej edycji i pozostali laureaci będą mogli wystąpić w planowanej w wakacje dużej trasie koncertowej. Nie podano jeszcze, kto zasiądzie w jury i będzie prowadzącym. „Mosz grafka” to nie jedyny program muzyczny, który nadaje TVS. Także w kwietniu pokaże ona drugi sezon „Przystanku muzyka", w którym promowani są artyści pochodzący ze Śląska. Na każdy odcinek programu składają wywiady ze śląskimi muzykami i piosenkarzami reprezentującymi wszystkie style muzyczne oraz koncert, w czasie którego wykonawcy prezentują widzom swoje utwory. Drugą edycję, podobnie, jak pierwszą, poprowadzi wokalistka Basia Janyga.

Zobacz takżeKto nie musi płacić abonamentu RTV

Gwara czy dialekt?

Przypomnijmy, że cały czas trwa spór o to, czy ślōnskŏ gŏdka jest językiem, gwarą, czy tylko dialektem? W dyskusji na ten temat biorą udział lingwiści dokonując analizy gramatycznej i rozkładu języka śląskiego na czynniki pierwsze. Sprawą zajmują się także samorządowcy i politycy. Dwa lata temu działacze Młodej Unii Śląskiej Partii Regionalnej oraz Młodych Regionalistów Śląskich skierowali do Urzędu Miasta Katowice petycję, w której chcieli by obok czerwonej tablicy „Urząd Miasta”, pojawiła się tablica w kolorze czerwonym: „Urzōnd Miasta”. Podobne tablice w miałyby się pojawić na Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej, MOSiR i pozostałych jednostkach samorządu. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji nie zgodził się na to. Uznał, że nie ma podstaw prawnych do tego, aby na budynkach urzędu gmin umieszczać takie tablice.

Putin: Rosja rozmieści taktyczną broń jądrową na Białorusi

Społeczność śląska i język regionalny

W uzasadnieniu podano, że społeczność śląska nie jest ujęta w katalogu uznawanych w Polsce mniejszości narodowych i etnicznych, a „etnolekt śląski nie został uznany za język regionalny”. Nic nie pomogło zwrócenie się w tej sprawie do premiera posła Macieja Kopieca, który argumentował, że lokalne grupy społeczne na terenie Śląska coraz częściej proszą o umieszczenie na budynkach gminnych tablic informacyjnych w dialekcie śląskim, w wersji odpowiedniej dla danego regionu.

Niedawno głos w tej sprawie zabrali politycy, biorący udział w rozpędzającej się kampanii wyborczej. Przewodniczący Platformy Obywatelskiej Donald Tusk zadeklarował, że dokończy to, co Ślązacy rozpoczęli, a język śląski będzie uznany za język regionalny. Ma to być wyrazem szacunku dla historii i kultury Śląska. Kłótnie i obietnice polityków wydają się nie robić wrażenia na Ślązakach, którzy coraz częściej deklarują dumę ze swojej tożsamości. W Narodowym Spisie Powszechnym w 2002 r. używanie śląskiego w kontaktach domowych zadeklarowało tylko 56,6 tys. osób. W spisie z 2011 było już ich 529 tys., teraz szacuje się, że liczba ta zbliża się do miliona. Informację o tym, że TVS przygotowuje talent show jako pierwszy podał serwis Press.