Dzisiaj, 23 lutego obchodzimy Międzynarodowy Dzień Walki z Depresją, choroby, która w ciągu kilkunastu lat będzie najczęściej rozpoznawanym schorzeniem na świecie.
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), depresja jest drugą najczęściej diagnozowaną chorobą na świecie, a do roku 2030 zajmie pierwsze miejsce. Trudno dokładnie powiedzieć, ile osób na świecie choruje na depresję. Szacuje się, że leczonych jest ok. 350 mln, ale chorych może być znacznie więcej, nawet dwukrotnie. Dane wskazują na to, że depresja może być przyczyną nawet miliona samobójstw rocznie popełnianych na świecie. Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją został ustanowiony przez Ministra Zdrowia w 2001.
Ilu Polaków choruje na depresję?
W 2022 roku w Polsce na depresję chorowało ponad 4 mln osób, z czego co piąta miała poniżej 18 roku, niestety 2% chorych to dzieci w wieku od 6 do 12 lat, a 1% to dzieci w wieku przedszkolnym.
Szacuje się, że tylko ok 40% chorych korzysta z profesjonalnego leczenia. Tak niski odsetek osób leczących się z powodu depresji w Polsce wynika nie tylko z ograniczonego dostępu do specjalistów, ale także z lęku przed społecznym napiętnowaniem z powodu choroby. Cały czas panuje powszechne przekonanie, że korzystanie z pomocy psychologicznej czy psychiatrycznej jest powodem do wstydu.
- A wsparcie, czy po prostu leczenie przez specjalistów jest bardzo ważne i nie ma powodu do wstydu – zapewnia Salon24 Marcin Wlazłowski, psychiatra. – Nieleczona depresja wiąże się z dużym ryzykiem prób samobójczych. W tym znaczeniu można mówić, że depresja jest chorobą śmiertelną. Nie każdy jest w stanie poradzić sobie samodzielnie z problemami, które występują w życiu. Od trudnej sytuacji ekonomicznej, prze problemy osobie, czy choćby toczącą się wojnę, która nałożyła się na pandemię. Pamiętajmy, że depresję można leczyć.
Objawy depresji
Zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób (ICD-10) w zależności od charakteru i nasilenia objawów, wyróżnia się depresję łagodną, umiarkowaną i ciężką. Warto umieć rozpoznawać epizody depresyjne i znać ich objawy. Należą do nich: obniżony nastrój (smutek, przygnębienie), utrata zainteresowania działaniami (zobojętnienie emocjonalne, niezdolność do przeżywania przyjemności), osłabienie energii (szybsze męczenie się i utrzymujące się uczucie zmęczenia). U wielu osób cierpiących z powodu depresji występują także mniej typowe objawy: zaburzenia snu, obniżenie libido, myśli samobójcze, problemy z koncentracją uwagi, utrata wiary w siebie, nieadekwatne poczucie winy, spowolnienie psychoruchowe, wzmożony lub zmniejszony apetyt, który prowadzi do wyraźnego chudnięcia lub tycia. Chorym cierpiącym na depresje towarzyszy nadmierny lęk, kołatanie serca, duszności, drżenie ciała, zawroty głowy, które nie mają żadnego innego medycznego wyjaśnienia.
Bardzo często chory na depresję czuje się bezwartościowy, pesymistycznie ocenia swoją przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. Ponadto doświadcza długotrwałego, czyli trwającego powyżej 2 tygodni, obniżenia nastroju z towarzyszącym przez większość dnia uczuciem rozdrażnienia, pustki, zobojętnieniem i smutku, który dotyczy wszystkich sfer życia. Do tego dochodzą wyraźne trudności w panowaniu nad swoimi emocjami i drażliwy nastrój, które nierzadko wykluczają z życia społecznego. Stopniowe wycofywanie się z życiowej aktywności może prowadzić do całkowitej utraty zdolności do podejmowania najprostszych decyzji czy też podejmowania czynności higienicznych. A to nasila depresję.
Pomoc choremu na depresję
Medycyna i psychologia potrafią pomóc chorym na depresję. Można obniżyć poziom nasilenie objawów i zapobieganie nawrotom. Warto równoległe stosować farmakoterapii (leki przeciwdepresyjne) i psychoterapii, czyli pracę z psychologiem. Ważną jest współpraca rodziny i osób z otoczenia chorego tak, by stworzyć maksymalnie przyjazne środowisko życia.
Tomasz Wypych
Numer 116 111 - TO TELEFON ZAUFANIA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY. JEST BEZPŁATNY I ANONIMOWY, DZIAŁA 24 GODZINY NA DOBĘ PRZEZ 7 DNI W TYGODNIU.
Czytaj dalej:
Inne tematy w dziale Rozmaitości