Ponad 11 milionów złotych kary musi zapłacić znana firma ubezpieczeniowa za stosowanie niedozwolonych praktyk wobec klientów. Druga firma uniknęła grzywny, bo zobowiązała się wypłacić poszkodowanym rekompensaty.
Prezes UOKiK kwestionuje zapisy w umowach
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Tomasz Chróstny uznał, że spółki Generali Życie Towarzystwo Ubezpieczeniowe oraz Towarzystwo Ubezpieczeniowe Allianz Życie (dawniej Aviva Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie) stosowały niedozwolone postanowienia umowne. W obu przypadkach dotyczyły one opłat w polisach na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (UFK).
- Przedsiębiorcy nie mogą wykorzystywać swojej silniejszej pozycji i zamieszczać w umowach postanowień, które ograniczają prawa konsumentów i są dla nich niekorzystne finansowo - wyjaśnia Tomasz Chróstny, prezes UOKiK. - Postanowienia określające mechanizm pobierania opłat alokacyjnych miały zniechęcać konsumentów do odstąpienia od umowy. Ryzyko utraty znacznej części zgromadzonych oszczędności mogło skłaniać ubezpieczonych do kontynuowania umów, mimo że chcieliby się z nich wycofać. W ten sposób spółka ograniczała konsumentom prawo do rozwiązania umowy. Niedopuszczalne jest także przerzucanie na konsumentów kosztów, które powinny być zaliczane do ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej - dodaje Chróstny.
- W momencie zawierania umowy konsument musi otrzymać jasne, dokładne i jednoznaczne informacje na temat zasad wprowadzania przez przedsiębiorcę ewentualnych podwyżek. W tym przypadku tak nie było. W umowach nie były sprecyzowane przesłanki wzrostu opłat, spółka wskazywała tylko na niedookreślone wskaźniki, które będzie brała pod uwagę. Nie została zachowana równowaga stron, bo umowy nie przewidywały analogicznych obniżek opłat w przypadku spadku tych wskaźników. Tego rodzaju postanowienia naruszają dobre obyczaje i zbiorowe interesy konsumentów - wyjaśnia.
Polecamy: „Niech zajmuje się Dodą i Chajzerem”. Kulisy batalii o przyszłość szefa UOKiK
Wysoka kara dla Generali Życie TU
W latach 2016-2018 Generali Życie TU oferowało wieloletnie umowy o ubezpieczenie na życie z UFK o nazwie Pro Familia. Prezes UOKiK uznał postanowienia umowne określające tzw. opłaty alokacyjne w tym produkcie za niedozwolone. Na mocy zakwestionowanych klauzul spółka w pierwszych dwóch latach obowiązywania umowy pobierała - w zależności od wieku ubezpieczonego - od 50 do 80% składki regularnej. Pobierano także kilka innych opłat, np. administracyjną, operacyjną i za ryzyko. UOKiK uznał, że wysokie opłaty alokacyjne w pierwszych dwóch latach obowiązywania umów mają podobną funkcję jak kwestionowane kilka lat temu tzw. opłaty likwidacyjne pobierane przez ubezpieczycieli, gdy konsumenci chcieli rozwiązać polisy z UFK przed terminem. W przypadku obu rodzajów opłat często oznaczało to utratę zdecydowanej większości oszczędności przez klientów. Postanowienia o umowach likwidacyjnych były wpisywane do rejestru klauzul niedozwolonych.
Kara dla Generali Życie TU to 11 196 788 zł. Spółka musi też poinformować konsumentów o decyzji i jej skutkach, czyli o tym, że zakwestionowane klauzule należy traktować tak, jakby ich nie było w umowie. Po uprawomocnieniu się decyzji konsumenci będą mogli się na nią powoływać w sądzie przy dochodzeniu roszczeń.
TU Allianz Życie uniknęło kary
Prezes UOKiK zainteresował się sprawą klauzul modyfikacyjnych umożliwiających podwyżki różnych opłat w umowach spółki Aviva Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie (obecnie Towarzystwo Ubezpieczeń Allianz Życie) po zawiadomieniu Komisji Nadzoru Finansowego. Zakwestionowane postanowienia przyznawały spółce prawo do jednostronnej zmiany warunków umów ubezpieczeń na życie z UFK w oparciu o nieprecyzyjne przesłanki. Umożliwiały firmie dokonywanie zmian tak ważnych dla konsumentów opłat, jak np. opłaty administracyjne, alokacyjne, manipulacyjne, za zarządzanie i administrację UFK czy nawet zwiększenia składki regularnej przy jednoczesnym zachowaniu lub nawet obniżeniu sumy ubezpieczenia.
Dzięki temu, że TU Allianz Życie zobowiązało się, przestać stosować niedozwolone postanowienia, poinformować o nich konsumentów i wypłacić poszkodowanym rekompensaty, uniknęło kary finansowej. Rekompensaty przysługują uczestnikom grupowych ubezpieczeń na życie z UFK, którym na mocy zakwestionowanych klauzul ubezpieczyciel podniósł w rocznicę ubezpieczenia koszty ochrony ubezpieczeniowej lub za ryzyko śmierci. Otrzymają oni zwrot pieniędzy wynikających z podwyżek składki pobranych od 17 kwietnia 2016 r. do dnia zaniechania praktyki.
Wcześniej Prezes UOKiK uznał za niedozwolone klauzule określające sposób pobierania opłat alokacyjnych przez MetLife Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie i Reasekuracji oraz AXA Życie Towarzystwo Ubezpieczeń (obecnie UNIQA).
Tomasz Wypych
Czytaj dalej:
Inne tematy w dziale Gospodarka