Początek roku i seria podwyżek poważnie uderzyła emerytów po portfelach. Seniorzy ograniczają wydatki, ale to nie pomaga w spłacie długów. Łączne zadłużenie w tej grupie wiekowej sięga już 6,22 mld zł. Potwierdza to badanie „Oszczędzanie Polaków w inflacji”, przeprowadzone na zlecenie Krajowego Rejestru Długów.
Z badania wynika, że aż 71%osób w wieku 65-74 lata ograniczyło w ostatnim półroczu wydatki, m.in. z powodu rosnących cen. Średni dług seniora wynosi obecnie 17,2 tys. zł, ale rekordzista ma do oddania 10,2 mln zł. To 65-letni mieszkaniec Warszawy, którego długi przejął fundusz sekurytyzacyjny.
Ile wynosi przeciętna emerytura w Polsce
Przeciętna wysokość emerytury w 2022 r. to 2 767,47 zł. Była ona wyższa od wypłacanej w poprzednim roku o 9%. Wynika to głównie z waloryzacji, która w 2022 r. wyniosła 107%. W 2022 roku wypłacono dodatkowe świadczenie: czternastą emeryturę, którą dostało 7,2 mln osób. Łącznie wypłacono ponad 8,7 miliardów zł, przy czym trzy czwarte uprawnionych osób dostało wypłatę w pełnej wysokości, czyli 1217,98 zł na rękę. 14-tka miała być świadczeniem jednorazowym, ale seniorzy prawdopodobnie otrzymają ją także w 2023 r. Portfele starszych osób zasila również 13. emerytura, która jest wypłacana w wysokości najniższego świadczenia. W 2022 r. wyniosła ona 1338,44 zł brutto, czyli 1217,98 zł netto. W tym roku emeryci dostaną co najmniej 1523,14 zł brutto.
Długi seniorów
Dodatkowe świadczenia nie poprawiają jednak znacząco sytuacji finansowej seniorów, którzy się zadłużyli. Ich zaległości wynoszą 6,22 mld zł, ma je prawie 363 tys. osób. Większość ich długów, tj. 4,6 mld zł, przejęły fundusze sekurytyzacyjne, które odkupiły je od pierwotnych wierzycieli, głównie banków. Emeryci mają do oddania także dużą kwotę instytucjom finansowym: bankom, firmom pożyczkowym i ubezpieczeniowym – 680 mln zł. Ich konta obciążają też zaległości wobec instytucji państwowych i samorządowych – 676,3 mln zł, jak również operatorów komórkowych oraz dostawców Internetu i telewizji – 88 mln zł. Z kolei 79,2 mln zł to niezapłacone czynsze za mieszkania, a 32,7 mln zł to kary za jazdę bez biletu komunikacją publiczną.
Zadłużenie starszych osób jest wysokie i to właśnie seniorzy w wieku 65-74 lata spośród wszystkich ankietowanych grup wiekowych najbardziej ograniczyli wydatki w ostatnim półroczu. Zrobiło tak aż 70,5% z nich. Ponad dwie trzecie zrezygnowało z wyjść do restauracji i kawiarni, a 55% z zakupu odzieży, butów i dodatków do ubrań. Tyle samo zredukowało kupowanie biletów do kina, teatru i na koncerty, jak również podróże. 52 proc. ukróciło wydatki na meble oraz sprzęt RTV i AGD.
Emeryci tną wydatki
Obraz pogarsza fakt, że 38% starszych Polaków nie ma żadnych oszczędności, a 57% spośród tych, którzy je posiadają, w ciągu ostatnich 6 miesięcy odkładało mniej pieniędzy niż we wcześniejszych okresach we względu na rosnące koszty utrzymania. Dlatego 59% emerytów zamierza jeszcze bardziej zredukować wydatki w najbliższych 3 miesiącach, a ponad 75% emerytów nie jest w stanie odkładać nawet minimalnych kwot, bo pieniędzy wystarcza im tylko na bieżące wydatki. Powody, dla których emeryci mają problemy z regulowaniem zobowiązań, to najczęściej: zbyt wysoki kredyt lub branie kredytów na spłatę wcześniejszych, utrata dodatkowego źródła dochodu lub kłopoty ze zdrowiem, które wymagają kosztownego leczenia.
Wśród emerytów, figurujących w bazie danych KRD, dominują kobiety. Jest ich 198 tys., natomiast mężczyzn 165 tys. Panie mają też wyższe zaległości, bo 3,25 mld zł wobec 2,97 mld zł panów, ale to konto mężczyzn obciąża większe średnie zadłużenie, które wynosi 18 tys. zł w stosunku do 16,4 tys. zł kobiet. Większość długu, bo aż 3,82 mld zł przypada na mieszkańców miast. Pozostała część to niezapłacone rachunki osób mieszkających na wsiach i w mniejszych miejscowościach. Najwięcej do oddania mają starsi mieszkańcy Śląska, ich zaległości wynoszą 979,5 mln zł. Drugie jest Mazowsze z sumą 880,3 mln zł, a trzeci Dolny Śląsk, gdzie uzbierało się 613 mln zł niezapłaconych rachunków.
Tomasz Wypych
Czytaj także:
Inne tematy w dziale Społeczeństwo
