Prezes UOKiK Tomasz Chróstny postawił Auchan Polska i Intermarche zarzuty nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej wobec dostawców produktów rolno-spożywczych. Zarzuty wobec Intermarche dotyczą ustalania warunków współpracy w trakcie jej trwania oraz uzyskiwania rabatów, pomimo niespełnienia warunków, od których pierwotnie uzależniono ich udzielenie. Zarzuty wobec Auchan dotyczą nieuzasadnionego pobierania opłat od kontrahentów.
UOKiK stawia zarzuty Auchan i Intermarche
Jak wyjaśnia UOKIK, duże sieci handlowe współpracują z wieloma, często znacznie od nich mniejszymi, dostawcami produktów rolno-spożywczych. W relacji sieć handlowa - kontrahent w wielu przypadkach występuje dysproporcja w potencjale ekonomicznym, która bywa wykorzystywana przez silniejszą stronę do narzucania słabszej niekorzystnych warunków. Dla dostawców produktów rolno-spożywczych sprzedaż do sieci stanowi w wielu przypadkach „być albo nie być”. Godzą się oni na narzucane warunki, nie mając możliwości negocjacji. Prezes UOKiK monitoruje tego typu praktyki, podejmuje działania mające na celu wyeliminowanie ich z rynku i prowadzi postępowania w sprawach nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowe. W jednym z raportów wskazał, że niedozwolone działania mogą polegać m.in. na uzyskiwaniu rabatów pomimo niespełnienia uprzednio określonych warunków oraz ustalanie warunków rabatowania na kolejny rok współpracy już po jego rozpoczęciu, z obowiązkiem uwzględnienia nowych warunków z mocą wsteczną.
Intermarche wykorzystało przewagę. Ale tak nie wolno
Takie działania miała prowadzić spółka SCA PR Polska (centrala zakupowa dla sklepów Intermarche). Urząd ustalił, że sieć zawierała umowy dotyczące warunków handlowych z dostawcami produktów rolno-spożywczych na kolejny rok z opóźnieniem, oczekując od dostawców uwzględnienia nowych warunków od początku tego roku. Tym samym dostawcy, realizując zamówienia w okresie od 1 stycznia danego roku do dnia podpisania umowy, nie mieli pewności na jakich zasadach i warunkach zostanie wstecznie rozliczona sprzedaż. Dostawcy byli też obciążeni dodatkowymi rabatami, nie przewidzianymi w pierwotnych umowach o dostawy. Intermarche uzyskiwała też od dostawców rabat, mimo że wartość obrotu, od której miał być udzielany, nie została osiągnięta. W konsekwencji tych działań dostawcy byli pozbawiani części dochodu.
- Sytuacja, w której dostawcy produktów rolno-spożywczych przez kilka miesięcy nie wiedzą, na jakich warunkach sprzedają swoje towary sieci, jest absolutnie nieakceptowalna i stanowi nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej. Podobnie jest w przypadku zmiany warunków rabatowania zmniejszającej dochody dostawców - wyjaśnia Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.
- Obie praktyki nie pozwalają dostawcom na planowanie prowadzonej działalności gospodarczej i zarządzanie rentownością. Poważnie też zaburzają relacje handlowe, które powinny opierać się na uczciwości i partnerstwie - dodaje.
Auchan wiedział, że tak nie można. Ale i tak to zrobił
Kolejną praktyką opisaną jako nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej było żądanie od dostawcy opłat za usługę rozwożenia produktów do placówek sklepowych z magazynu centralnego. Zarzut stosowania takich praktyk Prezes UOKiK postawił spółce Auchan. W latach 2020-2021 ta sieć obciążała dostawców kosztami transportu towarów z magazynów do poszczególnych marketów, przerzucając tym samym część kosztów prowadzenia własnej działalności podstawowej na dostawców. Co ciekawe niektórzy dostawcy byli z niej zwolnieni, pomimo dostarczania towarów również do magazynów centralnych, co może świadczyć o nierównym traktowaniu partnerów.
- Dysproporcja w potencjale ekonomicznym nie może prowadzić do wykorzystywania silniejszej pozycji rynkowej do jednostronnego narzucania niekorzystnych warunków handlowych słabszej stronie kontraktu, przede wszystkim małym i średnim przedsiębiorcom oraz rolnikom - tłumaczy Prezes UOKiK.
- Pobieranie od dostawców opłat jest uzasadnione jedynie wówczas, gdy usługi wykonywane przez sieć mają dla kontrahentów realną wartość. W innych sytuacjach jest to sposób na przerzucanie własnych kosztów logistycznych na partnera handlowego i stanowi niezgodne z prawem nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej.
Jeśli zarzuty wobec Auchan i Intermarche się potwierdzą, właścicielom sieci handlowych grozi kara w wysokości do 3 proc. rocznego obrotu.
Tomasz Wypych
Czytaj dalej:
Inne tematy w dziale Gospodarka
