Sprawa toczyła się rok i oparła o Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. W lutym 2022 r. Rzecznik Praw Pacjenta uznał, że jedna przemyskich poradni stosując u pacjentów leki zawierające amantadynę narusza zbiorowe prawo pacjentów do świadczeń zdrowotnych, odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej. Rzecznik nakazał zaniechania takiego postępowania. Przychodnia jednak zaskarżyła decyzję Rzecznika Praw Pacjenta.
Wyrok w sprawie amantadyny. Wojewódzki Sąd Administracyjny zdecydował
Sprawę ostatecznie rozstrzygnął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który oddalił skargę przychodni i przyznał rację Rzecznikowi Praw Pacjenta. W uzasadnieniu ustnym sąd wskazał, że brak jest wątpliwości co do słuszności stanowiska Rzecznika Praw Pacjenta, który zgromadził w sprawie kompletny materiał dowodowy i właściwie go ocenił, a w ocenie WSA poradnia stosowała praktyki naruszające zbiorowe prawa pacjentów.
Polecamy:
Nie ma dowodów naukowych, które potwierdzałyby skuteczność i bezpieczeństwo leczenia COVID-19 przy pomocy amantadyny. Ta terapia nie spełnia zatem podstawowego wymogu - nie jest zgodna z aktualnym stanem wiedzy medycznej
- mówi Bartłomiej Chmielowiec, Rzecznik Praw Pacjenta. – Ponadto pacjent jest narażony na rozwój choroby i opóźnienie rozpoczęcia właściwego leczenia, a także na wystąpienie licznych działań niepożądanych, związanych ze stosowaniem leku. Działania niepożądane zostały wymienione w charakterystyce produktu leczniczego dołączonej do preparaty zawierającego amantadynę. Są to często zaburzenia psychiczne i zaburzenia układu nerwowego. Zdarzały się także przypadki prób samobójczych oraz zgonu w przypadku przedawkowania tego leku.
Leczenie wymaga potwierdzonej skuteczności i bezpieczeństwa
RPP podkreśla, że każde Leczenie musi odpowiadać aktualnej wiedzy medycznej, a więc posiadać rzetelnie potwierdzoną skuteczność i bezpieczeństwo. Dlatego nie można leczyć amantadyną zakażenia wirusem SARS-CoV-2, czy też choroby COVID-19. Lek zawierający amantadynę, zgodnie ze wskazaniem, może być stosowany w przypadku grypy typu A. Często jednak był przepisywany pacjentom pod pretekstem leczenia zakażenia wirusem grypy, ale wskazanie takie nie było potwierdzane wynikiemn testu diagnostycznego. Przepisywanie amantadyny opierało się więc wyłącznie o sam wywiad z pacjentem, przeprowadzany zazwyczaj telefonicznie.
Przychodnie stawiały na amantadynę
Rzecznik Praw Pacjenta wszczął i przeprowadził 30 postępowań w sprawach praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów, które dotyczyły stosowania leków zawierających amantadynę w terapii COVID-19. Z informacji, które Rzecznik Praw Pacjenta otrzymał z Centrum e-Zdrowia, wynika że niektóre placówki medyczne tylko w ciągu kilku miesięcy pandemii koronawirusa wystawiły setki, a nawet tysiące takich recept. Jedna z tych placówek wystawiła ponad 20 000 recept.
Spośród 30 spraw Rzecznik Praw Pacjenta w 18 przypadkach uznał, że te praktyki są stosowane i nakazał ich zaniechania. W kolejnych 10 przypadkach uznał, że te praktyki były stosowane, ale placówki medyczne zaprzestały ich stosowania przed wydaniem decyzji przez Rzecznika, a w 2 przypadkach umorzył postępowanie. Rzecznik umarza postępowanie, kiedy sygnały o naruszeniu zbiorowych praw pacjentów przez placówkę medyczną nie potwierdzą się.
Kary nawet do 500 tysięcy złotych
Wszystkie postępowania już się zakończyły, a poradnie poinformowały o zastosowaniu się do decyzji Rzecznika Praw Pacjenta. Obecnie Rzecznik weryfikuje te informacje. Wystawianie recept na wskazane leki po otrzymaniu decyzji będzie oznaczało dalsze stosowanie zabronionych praktyk i będzie skutkowało nałożeniem kar pieniężnych do 500 tys. zł.
Kiedy stosuje się amantadynę?
Amantadyna stosuje się w leczeniu choroby Parkinsona, samodzielnie lub w skojarzeniu z innymi lekami. Poprawia kontrolę mięśni i zmniejsza ich sztywność, umożliwiając wykonywanie normalnych ruchów ciała w miarę zmniejszania się objawów choroby.
Wykorzystywana jest także w leczeniu sztywności i drżenia spowodowanych przez niektóre leki używane w stanach nerwowych, psychicznych i emocjonalnych oraz w zwalczaniu chorób wirusowych. Stosuję się ją w celu zapobiegania lub leczenie niektórych infekcji grypy, zwłaszcza typu A. Nie działa na przeziębienia oraz inne rodzaje grypy. Mechanizm działania amantadyny nie jest do końca poznany. Przyjmuje się, że jej aktywność przeciwwirusowa wynika z zakłócania replikację wirusa.
Tomasz Wypych
Czytaj dalej:
Inne tematy w dziale Rozmaitości