2023 rok stoi pod znakiem zmian w systemie emerytalnym: rekordowa waloryzacja emerytur, wypłata 13. i 14. emerytury i podwyższenie kwoty emerytury rolniczej. Pisze o tym „Gazeta Wyborcza”.
Emerytury i renty podlegają waloryzacji corocznie od 1 marca. Ustawa, o której mowa, ma wejść w życie 1 marca 2023 roku.
Polecamy:
Emerytury i inflacja
O wysokości waloryzacji decyduje inflacja w gospodarstwach emeryckich w poprzednim roku oraz realny wzrost płac w Polsce. Znaczny wzrost inflacji i cen produktów w koszyku konsumentów - emerytów przełoży się na waloryzację emerytur i rent. W październiku inflacja wyniosła 17,9 procenta, a w listopadzie 17,5 procenta – przypomina „Gazeta Wyborcza”.
Waloryzacja emerytur 2023
Waloryzacja emerytur wyniesie 13,8 procenta – tak przewiduje ustawa budżetowa. Ale zdaniem ekonomistów wzrost inflacji przyczyni się do podniesienia poziomu waloryzacji. – Można spodziewać się waloryzacji emerytur i rent o 15 procent – wyjaśnia w rozmowie z „Wyborczą” dr Łukasz Wacławik z wydziału zarządzania AGH.
Jeśli waloryzacja rzeczywiście wyniesie 15 procent, to obecna średnia emerytura, wynosząca około 2,7 tysiąca złotych wzrośnie o 405 złotych brutto - tłumaczy „Wyborcza”.
W przypadku najniższych świadczeń, w 2023 roku rząd wprowadzi waloryzację procentowo-kwotową, przy czym najniższa kwota podwyżki to 250 zł brutto.
W tej sytuacji najniższa emerytura i renta wynosząca dziś 1338,44 brutto wzrośnie do 1588,44 zł brutto,
- najniższa renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy wyniesie po podwyżce 1191,33 zł brutto,
- świadczenie przedemerytalne wzrośnie do 1600,70 zł brutto,
- a w przypadku osób pobierających emeryturę częściową kwota z tytułu waloryzacji nie będzie mogła być niższa niż połowa kwoty waloryzacji, tj. 125 zł.
Waloryzacja rent w 2023
Jeśli chodzi natomiast o rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy, to jej wysokość wzrośnie do 1191,33 zł (obecnie wynosi 1003,83 zł brutto).
Do tego renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy i renty inwalidzkiej III grupy, kwota waloryzacji wyniesie nie mniej niż 187,50 zł.
Trzynasta i czternasta emerytura
W kwietniu 2023 roku każdy emeryt otrzyma trzynastą emeryturę. We wrześniu będzie mógł liczyć najpewniej na czternastkę. W obu przypadkach emerytury mają być wypłacane w wysokości minimalnego świadczenia, które w marcu wzrośnie do 1588,44 zł brutto.
Trzynastą emeryturę otrzyma każdy uprawniony, bez względu na wysokość dochodu.
Przy czternastej emeryturze będzie obowiązywał próg dochodowy. Czternastkę w pełnej wysokości dostaną ci, których emerytura nie przekracza 2900 zł.
„Osoby mieszczące się w widełkach 2900 - 4188,44 zł brutto dostaną czternastkę zmniejszoną zgodnie z zasadą złotówka za złotówkę. Ktoś, kto ma powyżej 4188,44 zł, nie dostanie nic” - czytamy w „Wyborczej”.
Renta wdowia, czyli renta rodzinna
Kolejne zmiany w 2023 roku dotyczą rent wdowich (rent rodzinnych). Obecnie świadczenie wynosi średnio około 2500 zł brutto miesięcznie.
Renta rodzinna jest wypłacana co miesiąc przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych najbliższej rodzinie zmarłego, który miał prawo do emerytury lub renty.
Renta rodzinna po mężu przysługuje wdowie, gdy zmarły miał ustalone prawo do świadczenia emerytalnego lub renty z tytułu niezdolności do pracy, lub gdy był osobą ubezpieczoną, która spełniała warunki do przyznania emerytury lub renty.
Ponadto renta za zmarłego męża będzie przysługiwać, jeśli:
- w chwili śmierci męża wdowa ukończyła 50. rok życia lub była niezdolna do pracy lub,
- wdowa nie ukończyła wymagane wieku, ale wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym, które nie ukończyły 16. roku życia, a jeżeli dzieci uczą się, nie ukończyły 18. roku życia. Gdy dzieci są całkowicie niezdolne do pracy, renta rodzinna również będzie przysługiwać,
- jeżeli w chwili śmierci męża kobieta nie ukończyła 50 lat, renta rodzinna zostanie jej przyznana pod warunkiem, że spełni warunek dotyczący wieku lub niezdolności do pracy w okresie nie dłuższym niż 5 lat od śmierci małżonka, lub od zaprzestania wychowywania dzieci.
Wzrost emerytur rolniczych - KRUS
Podwyżki emerytur w 2023 roku będą dotyczyły również rolników: podwyżka emerytury podstawowej z 1084,58 zł brutto do poziomu najniższej emerytury wypłacanej w ZUS, tj. do 1338,44 zł brutto.
Emerytury nauczycielskie
Ważne zmiany dotyczą również emerytur nauczycielskich. Ministerstwo Edukacji i Nauki chce przywrócić emerytury, które niegdyś obowiązywały w Karcie nauczyciela.
Na emeryturę bez względu na wiek mogli przejść nauczyciele, którzy do końca 2008 r. osiągnęli 30 lat stażu pracy, w tym 20 lat w oświacie („przy tablicy”), lub 25 lat stażu pracy, w tym 20 lat w szkolnictwie specjalnym, oraz byli zatrudnieni w szkole na co najmniej pół etatu - tłumaczy „Gazeta Wyborcza”.
Przepisy miałyby zostać przywrócone w połowie 2023 roku.
KW
Czytaj dalej:
Inne tematy w dziale Społeczeństwo
