W Polsce nadal trwa stan zagrożenia epidemicznego, a to oznacza, że osoby, które chcą skorzystać z pomocy psychologa, nie potrzebują skierowania. Skierowanie nie jest potrzebne także wtedy, gdy wizyty zostanie wyznaczona po terminie odwołania stanu zagrożenia epidemicznego. To jednak nie jedyni specjaliści, do których można się dostać wcześniej bez konsultacji z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej.
Problemy psychiczne Polaków. Dane są zatrważające
Dlaczego to takie ważne? Bo dane są zatrważające. Ponad połowa Polaków w wieku 18 - 35 odczuwa oznaki pogorszenia zdrowia psychicznego. Tymczasem w naszym kraju jest zaledwie 4,7 tys. specjalistów z dziedziny psychiatrii, z czego 4,5 tys. pracuje w zawodzie. Jeszcze gorzej przedstawia się sytuacja w psychiatrii dziecięcej: z dziećmi i młodzieżą pracuje zaledwie 521 psychiatrów. A zaburzenia nastroju, zwłaszcza u młodych ludzi, mogą mieć tragiczne skutki. O prawie 80 procent wzrosła w jednym roku liczba prób samobójczych podejmowanych przez dzieci i młodzież, a o 20 procent liczba zgonów z tego powodu w tej grupie.
Polecamy:
Według sondażu UCE Research i platformy ePsycholodzy.pl 43,7 procent Polaków doświadcza pogorszenia zdrowia psychicznego. Dane wskazują, że stan psychiczny polskiego społeczeństwa pogarsza się z roku na rok. Rok wcześniej na swój stan psychiczny skarżyło się 38 procent ankietowanych. Jako przyczynę podawana jest przede wszystkim obecna sytuacja gospodarczą w kraju i związana z nią inflacja, pandemia i wojna w Ukrainie. Z problemami na tle psychicznym częściej zmagają się kobiety niż mężczyźni. Symptomy pogorszenia zdrowia psychicznego odczuwa ponad połowa badanych w wieku 18 -35 lat.
Każda osoba w kryzysie psychicznym ma prawo do pomocy
Każda osoba w kryzysie psychicznym ma prawo zgłosić się do lekarza psychiatry, psychologa, psychoterapeuty, terapeuty uzależnień lub do szpitala psychiatrycznego. W „normalnych” czasach, czyli kiedy nie obowiązują wyjątki i sytuacje nadzwyczajne, a takim właśnie jest stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii, takie skierowanie jest konieczne w przypadku wizyty u psychologa, u psychoterapeuty w trybie w poradni zdrowia psychicznego lub w poradni psychologicznej oraz w przypadku przyjęcia do szpitala psychiatrycznego. Chyba, że jest to stan nagły.
Jeśli skierowanie jest już potrzebne, to kto może je wystawić? Takie zlecenie może wypisać dowolny lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, czyli lekarz, który ma podpisaną umowę z NFZ lub pracuje w placówce, która zawarła taką umowę. Może to być nie tylko lekarz pierwszego kontaktu, ale także lekarz specjalista, np. kardiolog lub endokrynolog. Skierowanie do szpitala psychiatrycznego może wystawić każdy lekarz, również w ramach indywidualnej praktyki lekarskiej. Takie skierowanie jest ważne 14 dni. Lekarz kieruje do specjalisty na podstawie wskazań medycznych, a nie na żądanie pacjenta.
Warto szukać pomocy
Pamiętajmy jednak, że bez względu na to, czy obowiązuje stan pandemii, czy nie, zawsze bez skierowania można szukać pomocy u lekarza psychiatry w trybie ambulatoryjnym, w tym także do jednego z centrów zdrowia psychicznego. Skierowanie nie jest potrzebne jeśli pacjent zgłasza się do lekarza z powodu uzależnienia lub współuzależnienia, a także do szpitala psychiatrycznego oraz na oddział psychiatryczny w ramach centrum zdrowia psychicznego, w trybie nagłym, czyli kiedy pacjent nie może czekać. Potrzebna jest tylko decyzja lekarza, który dyżuruje na izbie przyjęć w momencie naszego przybycia.
Warto również wiedzieć i pamiętać, że dzieci i młodzież nie potrzebują skierowania, aby skorzystać ze świadczeń ambulatoryjnych. Zgodę na leczenie muszą wyrazić rodzice lub przedstawiciele ustawowi.
W ramach ubezpieczenia w NFZ
W ramach ubezpieczenia w NFZ potrzebujemy skierowania do większości lekarzy specjalistów. Od tej zasady są jednak wyjątki. Nie musisz mieć skierowania do pięciu specjalistów: ginekologa i położnika, onkologa, psychiatry, wenerologa, dentysty. Skierowania nie muszą także przedstawiać niektóre grupy pacjentów, np. inwalidzi wojenni i wojskowi, chorzy na gruźlicę, osoby zakażone wirusem HIV, osoby uzależnione od alkoholu, środków odurzających i substancji psychotropowych w zakresie leczenia odwykowego.
Gdy stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii zostanie odwołany skierowanie do psychologa znów będzie obowiązywać. Obecnie w Polsce taki stan obowiązuje do 31 października 2022 rok. Nie wiadomo, czy będzie przedłużony.
Tomasz Wypych
Czytaj dalej:
Inne tematy w dziale Rozmaitości
