Większości z nas zależy na tym by żyć nie tylko długo, ale i zdrowo. Główny Urząd Statystyczny przyjrzał się, jak to wygląda w praktyce.
Trwanie życie w zdrowiu
Kraje rozwinięte dbają o to, by wydłużała się średnia długość życia i by dotykało nas jak najmniej chorób, zwłaszcza tych prowadzących do trwałego uszczerbku na zdrowiu lub niepełnosprawności. Ten parametr, nazywany przez ekspertów trwaniem życia w zdrowiu, jest jednym z głównych celów polityki zdrowotnej państw poważnie myślących o szczęściu obywateli i jednocześnie miarą pokazująca sytuację zdrowotną kraju.
Polecamy:
Myśliwce F-22 Raptor wylądowały w Łasku. Mają wzmocnić tarczę powietrzną NATO
Dziennikarka TVP zatrzymana na Białorusi. MSZ z protestem chargé d’affaires
Jeżeli oczekiwane trwanie życia w zdrowiu rośnie szybciej niż przeciętne trwanie całego życia, to znaczy po prostu, że ludzie coraz dłużej cieszą się dobrym zdrowiem. Jak się oblicza taki wskaźnik? Jest on wypadkową długości życia oraz indywidualnie i subiektywnie postrzeganej niepełnosprawności.
Polska. W zdrowiu żyjemy krócej
Najnowsze dostępne dane pokazują, że w 2020 roku w krajach Unii Europejskiej kobiety mogły się cieszyć się zdrowiem przez 64,5 lat, a mężczyźni przez 63,5 lat od chwili urodzenia. Stanowiło to około 77,6 % i 81,9 % całkowitej średniej długości życia kobiet i mężczyzn. W Polsce w zdrowiu żyjemy niestety krócej. Kobiety mogą liczyć na 63,1 lat cieszenia się pełną sprawności, a mężczyźni na 59,2 lat. Co gorsze, współczynnik ten obniżył się o 0,5 roku dla mężczyzn i 0,2 roku dla kobiet w stosunku do roku 2019. Spadek był związany ze skróceniem się przeciętnego trwania życia w Polsce.
W 2020 r. współczynnik życia w zdrowiu dla mężczyzn w miastach wyniósł 59,5 roku, a na wsi 59 lat, natomiast dla kobiet odpowiednio 63,5 roku oraz 62,6 roku. Różnica między mieszkańcami miast oraz wsi zmieniała się na przestrzeni ostatnich 10 lat. Największa była w latach 2009-201. W 2020 r. ponownie się zwiększyła w przypadku kobiet, głównie z powodu większego spadku trwania życia w zdrowiu mieszkanek wsi.
Życie w zdrowiu - różnice między regionami w Polsce
Długość życia w zdrowiu różni się znacznie pomiędzy poszczególnymi regionami Polski. Najgorzej było w przypadku mężczyzn w województwach dolnośląskim, małopolskim, opolskim, śląskim oraz świętokrzyskim (spadek o 0,7 roku) oraz w przypadku kobiet w województwie podkarpackim (spadek o 0,7 roku) oraz lubelskim i podlaskim (spadek o 0,6 roku). Jedynie dla mężczyzn w lubuskim trwanie życia w zdrowiu utrzymała się na dotychczasowym poziomie. Kobietom zdrowiej się żyło w województwach małopolskim (wzrost o 0,2 roku), śląskim (wzrost o 0,3 roku), świętokrzyskim (wzrost o 0,1 roku), wielkopolskim (wzrost o 0,4 roku) oraz zachodniopomorskim (wzrost o 0,6 roku).
Jednak różnice występują nie tylko w faktycznych latach przeżytych bez chorób, ale również w oczekiwaniu takiego życia w momencie narodzin. W 2020 r. najlepsze prognozy były dla mężczyzn w województwach wielkopolskim (61,2 lat zdrowego życia), zachodniopomorskim (60,7 lat) i lubuskim (60,6 lat). Natomiast najkrótsze w łódzkim (58,1 lat), śląskim (58,6 lat) oraz dolnośląskim (58,6 lat). Dla kobiet najwyższe wartości, powyżej 64 lat, odnotowano w województwach wielkopolskim, zachodniopomorskim oraz lubuskim, a najniższe w lubelskim (62,3 lat) oraz łódzkim (62,5 lat).
Zachód Polski w lepszej sytuacji
W województwach Polski zachodniej, zwłaszcza jej północnej części, proporcja oczekiwanego trwania życia w zdrowiu w momencie narodzin jest wyższa niż w województwach leżących na wschodzie. W przypadku mężczyzn regiony charakteryzujące się zarówno niskim trwaniem życia, jak i trwaniem tego życia w zdrowiu to: łódzkie, dolnośląskie i świętokrzyskie. Najbliżej poziomu krajowego są województwa kujawsko-pomorskie, mazowieckie i opolskie. Województwo pomorskie jest jedynym województwem, gdzie dla mężczyzn oba wskaźniki są na wysokim poziomie. Na uwagę zasługują również lubuskie oraz zachodniopomorskie, gdzie pomimo niskiego trwania życia obserwuje się relatywnie wysokie trwanie życia w zdrowiu.
W przypadku kobiet najniższym poziomem obu parametrów charakteryzowały się województwa: łódzkie i śląskie. W województwach: dolnośląskim, opolskim i świętokrzyskim parametry te kształtują się na poziomie krajowym. Województwa, w których zarówno trwanie życia, jaki i trwanie życia w zdrowiu wyraźnie przekraczają poziom krajowy to: mazowieckie oraz pomorskie. Ponownie na uwagę zasługuje województwo lubuskie, w którym pomimo niskiego trwania życia występuje wysoki wskaźnik trwania życia w zdrowiu, wyraźnie przekraczający poziom krajowy.
Polacy i Polki - kto żyje zdrowiej?
Wskaźnik trwania życia w zdrowiu jest większy dla kobiet niż dla mężczyzn, ale to mężczyźni większą cześć swojego życia przeżywają bez niepełnosprawności. Mieszkańcy miast cieszą się dłuższym życiem w zdrowiu niż mieszkańcy wsi, a mieszkańcy Polski zachodniej większą część życia przeżywają bez niepełnosprawności.
Tomasz Wypych
Czytaj dalej:
Sąd podjął decyzję w sprawie Frasyniuka. Polityk oskarżony o znieważenie żołnierzy
Neo-Nówka na Pol'and'Rock tłumaczy się ze skeczu "Wigilia"
Wyższe bonusy związane z wywłaszczeniem pod CPK
Prof. Bugaj: Wakacje kredytowe to niedobry pomysł. Dziwię się, że rząd na to poszedł
Pożar pod Berlinem. Eksplodowały materiały wybuchowe. "Sytuacja jest niebezpieczna"
Inne tematy w dziale Rozmaitości
