Nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym nie spełnia warunków określonych w Krajowym Planie Odbudowy - powiedziała wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej Vera Jourova. Jeżeli Polska nie przedstawi rozwiązań odpowiadających kamieniom milowym, to nie dostanie pieniędzy z Unii Europejskiej.
Wiceszefowa KE: Ustawa o Sądzie Najwyższym nie spełnia warunków KPO
Podczas czwartkowej Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (LIBE) PE wiceszefowa KE została zapytana o to, czy nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym wypełnia warunki zawarte w Krajowym Planie Odbudowy.
- Nie, nie wypełnia. Polska będzie musiała zastanowić się nad tymi warunkami i jeśli nie będzie wystarczającej reakcji w prawnie wiążących przepisach dotyczących polskich sędziów, które odpowiadają warunkom z kamieni milowych, nie wypłacimy pieniędzy. Ale powtarzam jedynie to, co szefowa Komisji już powiedziała - mówiła Jourova.
Nie wiadomo tylko, czy wypowiedź czeskiej komisarz jest faktyczną oceną Komisji Europejskiej, czy tylko jej prywatną opinią.
Czytaj: Unia miała zablokować Polsce środki. Jest porozumienie ws. funduszu spójności
Premier: jak ktoś mierzy cele po aptekarsku, to oczywiście, że coś może nie pasować
O wypowiedź wiceprzewodniczącej KE pytany był premier Mateusz Morawiecki. - Polska i wszystkie inne kraje członkowskie Unii Europejskiej mają wskaźniki i cele do wykonania. Niektóre wskaźniki wykonuje się w stu procentach, inne trochę mniej. Wtedy następuje proces dyskusji, negocjacji z Komisją Europejską – stwierdził.
Według premiera Europa potrzebuje dziś "jedności, wspólnego frontu wobec tego kraju, którzy rzucił rękawicę porządkowi geopolitycznemu całego świata, który naruszył pokój w Europie".
- Potrzebujemy tu jedności i solidarności. Dlatego jak ktoś po aptekarsku będzie chciał mierzyć wskaźniki i cele, to oczywiście, że coś tam może nie pasować, ale my będziemy walczyli o swoje racje – powiedział premier, dodając, że jest "dobrej myśli", że pierwsze środki z Krajowego Planu Odbudowy trafią do Polski "na przełomie tego i przyszłego roku".
Nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym. Co się zmieni?
Nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym zakłada przede wszystkim likwidację Izby Dyscyplinarnej SN. Zgodnie z nią, sędziowie, którzy teraz orzekają w Izbie Dyscyplinarnej mają mieć możliwość przejścia do innej izby lub w stan spoczynku. W SN ma zostać utworzona Izba Odpowiedzialności Zawodowej. Spośród wszystkich sędziów SN, z wyjątkiem m.in. prezesów izb SN, miałyby być wylosowane 33 osoby, spośród których prezydent wybierać ma na pięcioletnią kadencję 11 sędziów do składu Izby Odpowiedzialności Zawodowej.
W nowelizacji jest też przepis przewidujący - w ciągu pół roku od wejścia jej w życie - możliwość wznowienia spraw sędziów ukaranych dyscyplinarnie prawomocnymi orzeczeniami Izby Dyscyplinarnej lub tych, którym uchylono immunitety.
Nowela przewiduje również "test bezstronności i niezawisłości sędziego", który ma dać każdemu obywatelowi - jak wskazywał prezydent - prawo do rozpatrzenia jego sprawy przez bezstronny i niezawisły sąd. Wniosek o zbadanie wymogów niezawisłości i bezstronności ma mieć prawo złożyć strona lub uczestnik postępowania. Rozwiązanie to nie dotyczy jednak już zapadłych, prawomocnych orzeczeń. Ustawa ma wejść w życie po 30 dniach od jej ogłoszenia.
Zmian w ustawie o SN oczekuje Komisja Europejska w związku z decyzją Trybunału Sprawiedliwości UE odnośnie systemu dyscyplinarnego sędziów w Polsce. TSUE latem 2021 r. zobowiązał Polskę do natychmiastowego zawieszenia stosowania przepisów odnoszących się do uprawnień Izby Dyscyplinarnej SN w kwestiach m.in. uchylania immunitetów sędziowskich. Za niewykonanie tego postanowienia TSUE nałożył na Polskę karę 1 mln euro dziennie.
Komisja Europejska zastrzega natomiast, że wypłata pieniędzy z Funduszu Odbudowy nastąpi dopiero po wypełnieniu przez Polskę tzw. kamieni milowych dotyczących oczekiwanych zmian m.in. w sądownictwie (chodzi właśnie m.in. o likwidację Izby Dyscyplinarnej SN). W Krajowym Planie Odbudowy, który ma wspomóc gospodarkę po pandemii, nasz kraj wnioskuje o 23,9 mld euro w ramach grantów i o 11,5 mld euro z części pożyczkowej.
SW
Czytaj dalej:
Inne tematy w dziale Polityka