Nagrodzona Pulitzerem powieść graficzna "Maus. Opowieść ocalałego" została wykreślona z programu nauczania przez radę szkoły w Tennessee, którą zaalarmowały przekleństwa oraz ilustracja przedstawiająca nagość jednej z postaci.
Autorem powieści jest Art Spiegelman. Po raz pierwszy została wydana w 1980 r.; w Polsce ukazała się dopiero w 2001 r. ze względu na kontrowersje dot. sposobu ukazania postaci Polaków. Opowiada ona historię Holokaustu w formie graficznej, opierając się na rozmowach ocalałych - autora i jego ojca. Wszystkie narodowości ukazane są pod postacią różnych zwierząt: Żydzi to myszy, Niemcy to koty, Polacy to świnie, Anglicy to psy.
Decyzję podjęto 10 stycznia
Rada szkoły przegłosowała swoją decyzję 10 stycznia, jednak dopiero teraz zainteresowały się nią media. Jak komentuje amerykański serwis informacyjny CNBC News, współcześnie często dochodzi do sporów w amerykańskim systemie nauczania, gdy "konserwatyści atakują programy nauczające o historii niewolnictwa i rasizmu w Ameryce". Jak przypomina serwis, w Tennessee wygrał każdy republikański kandydat na prezydenta od 2000 roku.
Nagranie z głosowania rady szkoły opublikowano w środę wieczorem po tym, jak lokalny, liberalny serwis informacyjny "TN Holler" poinformował o zaistniałej sytuacji.
Rada szkoły zaprzeczyła, że decyzja o usunięciu książki z programu nauczania ósmoklasistów miała związek z jej tematyką.
Na nagranym protokole z obrad szkoły dyrektor Lee Parkinson otwiera sesję słowami: "Wartości hrabstwa są jasne. W tej książce jest zawarty brutalny, budzący zastrzeżenia język [...] i dwóch czy trzech z was chciało to przedyskutować".
Chciano usunąć osiem przekleństw i ilustrację przedstawiającą nagą mysz
Dyrektor mówi dalej, że po konsultacji z prawnikiem szkoły, postanowiono zredagować książkę i usunąć z niej osiem przekleństw oraz ilustrację przedstawiającą nagą mysz symbolizującą polską Żydówkę, matkę autora.
Jeden z członków rady stwierdził, że "jako nauczyciele nie musimy udostępniać, ani promować takich rzeczy. Ta powieść ukazuje wisielców, mordowanie dzieci, dlaczego system edukacji miałby to promować? To nie jest ani mądre, ani zdrowe".
Wicedyrektor Julie Goodin odpowiedziała, że "nie ma niczego ładnego w Holokauście", ale dla niej "Maus" to "świetny sposób ukazania okropnego czasu w historii".
- Pan Spiegelman zrobił, co mógł, aby ukazać śmierć swojej matki, a minęło 80 lat. To trudne dla tego pokolenia, te dzieci nie znają nawet 11 września, jeszcze nie było ich na świecie - kontynuowała Goodin.
- Czy słowa budzą zastrzeżenia? Tak, nikt nie uważa, że nie, ale usunięcie pierwszej części nie zmienia znaczenia tego, co próbuje przedstawić [autor], ani nie narusza praw autorskich - zakończyła swoją wypowiedź wicedyrektor.
Ostatecznie wspólnie zdecydowano o usunięciu książki z programu.
Autor jest skonsternowany
- Jestem tym wszystkim skonsternowany - powiedział Spiegelman w rozmowie z CNBC, komentując decyzję szkoły. Nazwał radę "orwellowską". Autor uważa, że członkowie rady kierowali się raczej treścią powieści, niż zawartymi w niej przekleństwami.
- Spotkałem tak wielu młodych ludzi, którzy czegoś się nauczyli z mojej książki - dodał Spiegelman.
Niektórzy komentatorzy uważają podjęcie decyzji o usunięciu "Maus" z programu nauczania w jednej ze szkół w Tennessee za policzek wymierzony wobec ocalałych z Holokaustu.
Data wycofania książki z kanonu lektur w szkole w Tennessee była niefortunna. Poprzedziła Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu, który został ustanowiony w 2005 roku przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, by uczcić pamięć 6 mln Żydów, zamordowanych przez Niemców podczas II wojny światowej.
Zobacz: #WeRemember. Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu
WP
Czytaj dalej:
Inne tematy w dziale Społeczeństwo
