Jak na przestrzeni kolejnych 50 lat powinny rozwijać się państwa należące do regionu Trójmorza, czyli 12 państw Unii Europejskiej położonych pomiędzy Bałtykiem, Adriatykiem i Morzem Czarnym? Z jakimi szansami i zagrożeniami przyjdzie się im mierzyć? Na to pytanie starali odpowiedzieć się uczestnicy warszawskiej konferencji GenFree: Przyszłość Inicjatywy Trójmorza.
Według Salomona Passy, byłego szefa bułgarskiej dyplomacji i gościa konferencji GenFree, Inicjatywa Trójmorza powinna przejść z fazy planowania na poziom przekuwania pomysłów na rzeczywistość. Zasypanie różnic w dziedzinie infrastruktury transportowej czy przesyłu energii między starą a nową Unią to wielkie wyzwanie, ale jednocześnie szansa, która może być motorem napędowym naszej części Europy na kolejne lata. Pytanie tylko, jak to zrobić?
Sky is the limit
Potrzebujemy ludzi, którzy poruszą naszą wyobraźnię - przekonywał Passy. - Takimi osobami
są Elon Musk, Bill Gates czy Sundar Pichai, szef Google. Jeśli nie zainteresujemy ich naszym regionem świata, pójdą robić interesy np. w Indiach - dodał Passy.
Jego zdaniem najwięksi wizjonerzy świata, którzy swoje wizje już przełożyli na realne działania, mogą pomóc w rozwoju infrastruktury trójmorskiej części Unii Europejskiej.
Czytaj:
Edward Lucas, były publicysta The Economist, zauważył, że Inicjatywa Trójmorza powinna zostać bardziej scentralizowana.
- Potrzeba wynieść Inicjatywę Trójmorza na wyższy poziom, a do tego potrzebna jest umowa międzynarodowa łącząca kraje Inicjatywy, a potem centrala z prawdziwego zdarzenia - mówił do uczestników konferencji Lucas.
Według brytyjskiego publicysty, od lat zajmującego się Europą Środkową, system przywództwa oparty na prezydencji krajów Inicjatywy nie sprawdza się.
Od prezydentów po rządy i parlamenty
Ale ta polityczna i gospodarcza konsolidacja to proces, który już trwa i ciągle się rozszerza się.
- Mamy już teraz koordynatorów na poziomie rządów poszczególnych państw, wcześniej była to tylko i wyłącznie inicjatywa na poziomie prezydenckim - mówiła Beata Daszyńska-Muzyczka, Prezes Zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego. - Do tego parlamenty poszczególnych państw zaczynają rozmawiać o Trójmorzu - zaznaczyła.
Kolejnym pomysłem skonsolidowania działań państw grupy Trójmorza był pomysł Banku Gospodarstwa Krajowego, aby zatroszczyć się o finansowanie wspólnych projektów. Tak powstał Fundusz Trójmorza.
Więcej ambasad UE w Ameryce
Ale Salomon Passy w swoim wystąpieniu poszedł o krok dalej i twierdzi, że prócz struktur potrzebna jest też większa promocja idei Trójmorza, szczególnie w za Atlantykiem.
- Unia Europejska powinna otworzyć swoje ambasady w każdej stanowej stolicy w USA. Oni cały czas za mało o nas wiedzą - uważa były szef bułgarskiej dyplomacji. - W ten sposób Amerykanie dowiedzą się o Inicjatywie Trójmorza - podkreśla.
„Ameryka pamięta i pomaga”
Według kolejnego prelegenta konferencji GenFree, Iana Brzezińskiego, syna Zbigniewa Brzezińskiego i brata obecnego ambasadora USA w Warszawie, inicjatywa Trójmorza ma szerokie poparcie polityczne w USA - od Białego Domu, po Kapitol.
- Prezydent Biden oraz przedstawiciele Kongresu wielokrotnie podkreślali swoje zaangażowanie w projekt - mówił Brzeziński. Dowodem na to jest zainwestowanie 300 milionów USD w Fundusz Trójmorza przez Stany Zjednoczone.
Ekspert wskazał również na to, że projekt Trójmorza ma szanse na zawsze zasypać nierówności infrastrukturalne między wschodnią a zachodnią częścią starego kontynentu.
„Trójmorze skazane na sukces”
- Mieszkańcy krajów Trójmorza będą niedługo jeździć najlepszymi autostradami i liniami kolejowymi, a energia, z której będą korzystać, będzie przesyłana najnowocześniejszą siecią - przekonywał Brzeziński. - Jesteście skazani na sukces - dodał.
Dlaczego? Bo według Brzezińskiego, projekt Trójmorza to po porostu także świetny biznes, który skusi największe firmy.
Przed pandemią to właśnie 6 państw Unii Europejskiej , należących do Trójmorza, mogło się pochwalić się najlepszą stopą zwrotu inwestycji - przypomniał Brzeziński.
Syn Zbigniewa Brzezińskiego zaznaczył, że biznes w takich państwach, oparty na partnerstwie publiczno-prywatnym, na pewno skusi amerykańskie firmy.
Najlepszy scenariusz dla Polski i krajów Trójmorza według Bartosiaka
Stany Zjednoczone muszą na poważnie poprzeć i wejść w inicjatywę Trójmorza - mówił z kolei w czasie konferencji prof. Jacek Bartosiak.
Według Bartosiaka to jeden z warunków powodzenia inicjatywy. Kolejnym to konsolidacja Europy, budowa wspólnej infrastruktury, wszystko dlatego, żeby postawić się jeszcze większej ekspansji Chin.
Dodatkowy warunek odnosi się do Rosji, która musi przestać być państwem równoważącym system w Europie.
Inicjatywa Trójmorza jest jednym z największych projektów geopolitycznych w naszej części świata. Obejmuje współpracą 12 państw Unii Europejskiej położonych pomiędzy Bałtykiem, Adriatykiem i Morzem Czarnym.
Paweł Nierada, pierwszy wiceprezes Zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego w czasie konferencji Trójmorza
Są wśród nich: Litwa, Łotwa, Estonia, Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Austria, Słowenia, Chorwacja, Rumunia oraz Bułgaria. Obszar tych państw stanowi 1/3 obszaru UE i mieszka na nim 112 mln ludzi (ponad 20 proc. wszystkich obywateli Wspólnoty).
Konferencja GenFree: przyszłość Inicjatywy Trójmorza, została zorganizowania przez Fundację State of Poland.
- Jako State of Poland kreujemy i wspieramy inicjatywy, które docelowo mają budować i wzmacniać wizerunek naszego kraju zarówno wśród Polaków, jak poza granicami Polski - powiedział Włodzimierz Dola, Prezes Fundacji State of Poland. - Nie osiągniemy jednak sukcesu koncentrując się tylko i wyłącznie na Polsce. Razem z innymi krajami Trójmorza dzielimy wspólną historię i doświadczenia. W wielu obszarach mierzymy się z podobnymi wyzwaniami. Szanse, które dostrzegamy możemy wykorzystać lepiej działając wspólnie. Współpraca z naszymi partnerami, budowa zrozumienia dla idei i znaczenia Trójmorza jest więc dla nas kluczowa - dodał.
PP
Czytaj dalej:
Inne tematy w dziale Gospodarka
