OKO.press o Zofii Kossak-Szczuckiej: Antysemitka, która ratowała Żydów

Zmiany w wykazach lektur ogłoszono na początku czerwca. Obejmują wszystkie etapy kształcenia tj.: edukację polonistyczną w szkole podstawowej oraz język polski w szkołach ponadpodstawowych. Portal OKO.press postanowił przeanalizować tę listę.

"Na liście lektur przybyło pozycji nacjonalistyczno-katolicko-bogoojczyźnianych. Wypadł z niej niewierzący filozof-liberał Leszek Kołakowski. Przybyło tekstów Karola Wojtyły i Henryka Sienkiewicza" - zauważa OKO.press.

"Na listę lektur minister Czarnek wpisał aż pięć pozycji Zofii Kossak-Szczuckiej, katolickiej pisarki-antysemitki, która w czasie wojny ratowała Żydów. Przeczytaliśmy „Pożogę” — książkę pełną antysemickich wątków i gloryfikującą polskie panowanie na Kresach.Nasze dzieci będą musiały to czytać" - grzmi portal.

Internauci natychmiast wychwycili niezręczne sformułowanie. Jak można być jednocześnie antysemitką i ratować Żydów?

Kim jest Zofia Kossak-Szczucka

Zofia Kossak (później Kossak-Szczucka i Kossak-Szatkowska) to polska powieściopisarka, współzałożycielka dwóch tajnych organizacji w okupowanej Polsce: Frontu Odrodzenia Polski oraz Rady Pomocy Żydom Żegota. Została odznaczona pośmiertnie medalem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata (1982) i Orderem Orła Białego (2018).

Urodziła się w 1889 roku. Mieszkała na Kresach. Dwukrotnie zamężna. Przeżyła wiele osobistych tragedii (śmierć pierwszego męża i dwóch synów). W czasie II wojny światowej przeniosła się do Warszawy. W stolicy zaangażowała się w działalność konspiracyjną i charytatywną. We wrześniu 1942 wraz z Wandą Krahelską powołała Tymczasowy Komitet Pomocy Żydom, przekształcony wkrótce w Radę Pomocy Żydom „Żegota”. Przypadkowo aresztowana w 1943 została wywieziona do KL Auschwitz-Birkenau. Potem trafiła na Pawiak i skazano ją na śmierć. Dzięki staraniom władz podziemia została uwolniona w 1944 roku i wzięła czynny udział w powstaniu warszawskim.

Po wojnie wyjechała do Londynu i pozostała na przymusowej emigracji, gdzie została bardzo źle przyjęta i publicznie nazywana agentką komunistyczną. Na Zachodzie jej historyczne książki książki na listy bestsellerów, a w Polsce była cenzurowana aż do końca czasów stalinizmu.

Pisarka wróciła do Polski w 1957 roku. Jako publicystka współpracowała przede wszystkim z prasą katolicką. W 1964 była jedną z sygnatariuszek listu 34, w którym przyłączyła się do protestu pisarzy w obronie swobody wypowiedzi. W 1966 odmówiła przyjęcia Nagrody Państwowej I Stopnia w dziedzinie kultury i sztuki za wybitne osiągnięcia w dziedzinie powieści historycznej.

O czym jest "Pożoga"

W 1915 r. Zofia wyszła za mąż za Stefana Szczuckiego i zamieszkała z nim w Nowosielicy na Wołyniu. Tam przyszli na świat ich synowie. W 1917 przeżyła z rodziną okres krwawych wystąpień chłopskich oraz najazd bolszewicki. Spisane wspomnienia z tego okresu, wydane w 1922 pod tytułem "Pożoga", były jej właściwym debiutem literackim. W "Pożodze" opisuje wydarzenia na Wołyniu w czasach rewolucji lutowej oraz październikowej, podczas okupacji niemieckiej Ukrainy, oraz konflikt zbrojny Polski i Ukrainy.

Powieść tę przetłumaczono na angielski w 1927 i wydano pt. "The Blaze'. Angielski tytuł był sugestią Josepha Conrada. Następnie Pożoga ukazała się w językach: francuskim, japońskim oraz węgierskim.