Spora część Polaków żałuje, że ma dzieci. Badania mówią same za siebie

Badania na Uniwersytecie SWPS wykazały, że nawet 13 proc. polskich rodziców żałuje, że zdecydowało się na dziecko. Ponadto badacze wskazują, że często wiąże się to z ich traumatycznym dzieciństwem. Takie osoby mają też wyższy poziom objawów depresyjnych i niepokoju.

Zdecydowana większość chce mieć dzieci

Wygląda na to, że decyzja o posiadaniu dziecka jest często podejmowana pochopnie. Aż 95 proc. mieszkańców USA, 93 proc. Europejczyków i 95 proc. Europejek deklaruje, że chciałoby mieć dziecko, jednak okazuje się, że nie we wszystkich przypadkach jest to właściwa decyzja. Tak przynajmniej wynika z badania przeprowadzonego przez doktora Konrada Piotrowskiego z Uniwersytetu SWPS w Poznaniu.

Wyniki badania wskazują, że nawet aż 13 proc. polskich rodziców nie jest zadowolonych ze swojej decyzji o posiadaniu dziecka, co nie jest wielkim zaskoczeniem, ponieważ wcześniejsze projekty badawcze wykazywały, że podobne odczucia towarzyszą nawet 8 proc. rodziców w USA i Niemczech, mimo to liczba i tak robi wrażenie.

Dokonywano też drobnych analiz, co jest przyczyną żalu rodziców, jednak brakowało obszerniejszych badań reprezentatywnych dla całego kraju. 

Psycholog z Poznania przeprowadził w końcu ankiety wśród 1775 polskich rodziców w wieku od 18 do 40 lat i w dodatkowej grupie 1280 rodziców mających 18-30 lat.

Gdyby mogli cofnąć się w czasie, nie zdecydowaliby się na dziecko

Badacze pytali rodziców, czy podjęliby taką samą decyzję dotycząca rodzicielstwa, gdyby mogli cofnąć się w czasie. Pytania dotyczyły również ich stanu psychicznego, sytuacji społecznej i demograficznej.

W pierwszej grupie 13,6 proc. badanych Polaków żałuje decyzji, a w drugiej 10,7 proc. Te osoby pochodziły z różnych grup społecznych.

Niespełnione marzenia o byciu lepszym rodzicem?

„Odkryliśmy, że rodzice, którzy żałują posiadania dzieci częściej mieli traumatyczne dzieciństwo naznaczone przemocą i odrzuceniem, mają wyższy poziom objawów depresyjnych i niepokoju, są wrażliwsi na ocenę i krytykę, a także doświadczają silnego wypalenia. Żal związany z byciem rodzicem wiązał się też z sytuacją finansową. Także wychowywanie dziecka samemu zwiększa prawdopodobieństwo, że rodzic będzie żałował posiadania dziecka” - wyjaśnił autor pracy, która znalazła się na łamach pisma „PLOS ONE”.

Naukowcy podkreślają jednak, że dostrzeżone zależności nie muszą oznaczać wcale związek przyczynowo-skutkowy. Dopiero następne badania będą mogły lepiej określić przyczynę żalu i pogłębić zrozumienie zjawiska sprawdzając np. jak różne jego nasilenie wpływa na rozwój dzieci.

Zdaniem naukowców to, jak się czujemy w roli rodzica, może być silnie uwarunkowane osobowościowo. Żal wynikający z decyzji o posiadaniu dziecka może również dodatkowo potęgować psychopatologię wśród rodziców oraz wzmacniać destrukcyjne postawy wobec dzieci.

Rodzicielstwo - ogromne ryzyko

Wyniki badania podkreślają tylko jaka jest waga decyzji o tym, by zostać rodzicem. W radzeniu sobie z rodzicielstwem mogłyby pomóc, zdaniem badaczy, odpowiednie działania z zakresu zdrowia publicznego, w tym wsparcie dla rodziców z problemami. Naukowcy zauważają również, że niezadowolenie z rodzicielstwa nie jest problemem, z którym muszą mierzyć się sami rodzice. Ich postawa najpewniej wpływa również na dziecko.

Badacze podkreślają również, że rodzicem którzy decydują się na dziecko, często nie są to końca świadomi wagi swej decyzji - jej konsekwencje towarzyszą rodzicom (i dzieciom) do końca życia. Psychologowie zwracają uwagę, że nawet rozwód, czy zerwanie kontaktu z dzieckiem nie zmieniają świadomości bycia rodzicem.

Trudno jednak przewidzieć, czy decydując się na dziecko, będzie się czerpać satysfakcję z bycia rodzicem. Nie ma również sposobu, by to wcześniej sprawdzić, ponieważ opieka nad cudzym dzieckiem nie daje pełnego obrazu bycia rodzicem.