"Czerwone maki na Monte Cassino". 77. rocznicy zdobycia Monte Cassino

Przed stołecznym pomnikiem Bitwy o Monte Cassino odbędą się we wtorek obchody 77. rocznicy zdobycia Monte Cassino przez 2. Korpus Polski.

Gościem specjalnym wydarzenia będzie kpt. Władysław Dąbrowski, jeden z ostatnich żyjących weteranów Armii Andersa.

W uroczystościach przed pomnikiem Bitwy o Monte Cassino w Warszawie wezmą przedstawiciele najwyższych władz i instytucji państwowych oraz reprezentanci misji dyplomatycznych akredytowanych w Polsce. Dodano, że gościem specjalnym wydarzenia będzie kpt. Władysław Dąbrowski, jeden z ostatnich żyjących weteranów Armii Andersa, który specjalnie w tym celu przybędzie do Warszawy.

Dziś upamiętnimy 77. rocznicę zwycięskiej bitwy o słynne włoskie wzgórze i oddamy hołd jego bohaterskim zdobywcom – żołnierzom 2. Korpusu Polskiego oraz ich dowódcy, gen. Władysławowi Andersowi.

"Czerwone Maki na Monte Cassino". Źródło: YouTube

Jak podkreślił szef UdSKiOR Jan Józef Kasprzyk, "co roku uroczyście upamiętniamy kolejne rocznice zwycięstwa Polaków w bitwie o Monte Cassino, ponieważ było ono punktem zwrotnym w kampanii włoskiej".

– Zdobycie opactwa na Monte Cassino umożliwiało aliantom zajęcie Półwyspu Apenińskiego i wyparcie Niemców z Włoch, a zatem miało kluczowe znaczenie dla przebiegu II wojny światowej. Wcześniej, przez kilka miesięcy wzgórze szturmowały wojska brytyjskie, amerykańskie, nowozelandzkie, francuskie oraz kanadyjskie. Każda z tych prób kończyła się niepowodzeniem. Dopiero szturm polskich żołnierzy pod dowództwem gen. Władysława Andersa, rozpoczęty w nocy z 11 na 12 maja 1944 r., a zakończony 18 maja zawieszeniem biało-czerwonej flagi na ruinach klasztoru św. Benedykta, przyniósł aliantom zwycięstwo – wyjaśnił Kasprzyk.

Uhonorowanie kpt. Władysława Dąbrowskiego

Podczas obchodów rocznicowych szef UdSKiOR Jan Józef Kasprzyk uhonoruje kpt. Władysława Dąbrowskiego historyczną polską szablą z okresu dwudziestolecia międzywojennego. "Odznaczy również medalami »Pro Patria« pedagogów Szkoły Podstawowej nr 341 im. Twórców Literatury Dziecięcej w Warszawie w uznaniu szczególnych zasług w propagowaniu wiedzy o gen. Andersie i jego podkomendnych z 2. Korpusu Polskiego oraz krzewieniu wartości patriotycznych wśród młodzieży" - napisano.

"Następnie minister Kasprzyk wraz z kapitanem Dąbrowskim wręczą ufundowane przez UdSKiOR nagrody laureatom konkursu pt. »Bo wolność krzyżami się mierzy. Z ziemi nieludzkiej do włoskiej. Żołnierzom Armii Andersa w 80. rocznicę jej powstania«, zorganizowanego przez tę warszawską szkołę" - czytamy w informacji.

Początek uroczystości - 18 maja o godz. 12 przed Pomnikiem Bitwy o Monte Cassino (skwer Żołnierzy Tułaczy w Ogrodzie Krasińskich, ul. gen. W. Andersa).

Obchody rocznicy zakończy wspólna modlitwa oraz ceremonia złożenia wieńców i wiązanek kwiatów przed pomnikiem Bitwy o Monte Cassino.

"W związku z trwającą epidemią SARS-CoV-2 uprzejmie prosimy o stosowanie się do aktualnych zaleceń przeciwepidemicznych służb sanitarnych" - napisano w komunikacie UdSKiOR.

Zdobycie Monte Cassino

Zdobycie masywu Monte Cassino wraz ze znajdującym się na szczycie wzgórza opactwem benedyktynów w maju 1944 r. przez żołnierzy 2. Korpusu Polskiego pozwoliło przełamać niemieckie umocnienia obronne zwane linią Gustawa, otwierając aliantom drogę do Rzymu.

Atak wojsk sprzymierzonych rozpoczął się 11 maja o godz. 23 od silnego ostrzału artyleryjskiego. Po północy na wzgórze ruszyło polskie natarcie. W walkach wzięły udział wszystkie jednostki 2. Korpusu: 3. Dywizja Strzelców Karpackich gen. bryg. Bronisława Ducha, 5. Kresowa Dywizja Piechoty gen. bryg. Nikodema Sulika, 2. Samodzielna Brygada Pancerna gen. bryg. Bronisława Rakowskiego, wspierane przez Armijną Grupę Artylerii płk. Ludwika Ząbkowskiego. Naprzeciw nich stały elitarne jednostki niemieckie: 1. Dywizja Spadochronowa oraz 5. Dywizja Górska.

Zaznaczono, że "walka na otwartym terenie, zaminowanym i obstawionym niemieckimi kryjówkami spowodowała duże straty w szeregach polskich, pozwoliła jednak na rozpoznanie terenu, ważne przy kolejnych atakach". Wiążąc niemieckie siły, dała także oddziałom brytyjskim możliwość wyparcia Niemców z dolnych rejonów Monte Cassino i z miasta Cassino.

Rankiem 18 maja 3. Dywizja Strzelców Karpackich zdobyła ostatecznie wzgórze 593. O godz. 10.20 patrol 12. Pułku Ułanów Podolskich, dowodzony przez ppor. Kazimierza Gurbiela, zajął ruiny klasztoru na Monte Cassino i wywiesił na nich proporczyk pułkowy. Wkrótce na murach opactwa pojawił się biało-czerwony sztandar, a następnie obok niego flaga brytyjska. Po południu na wzgórzu odegrany został Hejnał Mariacki.

Ppodczas zaciętych walk zginęło 923 żołnierzy polskich, niemal 3 tys. zostało rannych, a 345 uznano za zaginionych. Kilka dni po zdobyciu Monte Cassino wojska alianckie przełamały linię Gustawa w całym pasie natarcia. 4 czerwca 1944 r. do Rzymu wkroczyły oddziały amerykańskie.

Na przełomie lat 1944-45 decyzją gen. Władysława Andersa w miejscu bitwy powstał Polski Cmentarz Wojenny, na którym spoczęło ponad tysiąc żołnierzy. W jego centralnym punkcie znajduje się dziś – zgodnie z jego ostatnią wolą – grób dowódcy 2. Korpusu Polskiego, który zmarł w 1970 r. w Londynie.